Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Zielonka (Porzana parva)
Systematyka
rząd: żurawiowe (Gruiformes)
rodzina: chruścielowate
gatunek: Zielonka (Porzana parva)
Charakterystyka/ morfologia
Wielkością dorównuje szpakowi. Samiec ma wierzch ciała, w tym ciemię i potylicę oraz kark oliwkowo brązowe z ciemnym i jasnym podłużnym kreskowaniem. Reszta głowy, szyja i spód ciała szare. Pokrywy podogonowe w biało-czarne poprzeczne prążki. Samica ubarwiona podobnie, lecz bledsza, a kolor szary na spodzie zastępuje barwa kremowo żółta. Jej podgardle jest białawe. Młode podobne do samicy. Dorosłe ptaki obu płci oraz osobniki młodociane mają zielone nogi oraz długi i spiczasty ogon. Osobniki dorosłe mają czerwone dzioby u nasady, a młode , ledwo widoczne, brązowe, choć pozostała część jest zielona. Zielonka jest wprawdzie słabo przystosowana do chodzenia po pionowych źdźbłach, ale po poziomych i skośnych powierzchniach biega doskonale. Długość ciała 17–20 cm, rozpiętość skrzydeł 34–40 cm, waga 30–70 g. Obecność zielonki można głównie usłyszeć. W czasie toków poznać ją można po obniżającej się serii "kwe kwe kwe" samców w nocy, podobnych do kumkania żab. Sygnał ostrzegawczy to "kirruk".
Biotop/ preferencje pokarmowe
Preferuje styk niewielkich obszarów wolnego lustra wody z pasem roślin lub zwałowiska trzciny przy zbiornikach z gęstym pasem trzcin, sitowia i inną roślinnością bagienną na brzegach wód stojących. Często pływa podczas żerowania, przy czy zdziobuje kęsy pokarmu z wystających z wody roślin. Nierzadko wspina się w gąszczu. Poluje głównie na owady i ich larwy, pająki, pierścienice oraz ślimaki. Dietę uzupełnia nasionami.
Rozwój osobniczy
W Polsce nieliczny ptak lęgowy. Gniazduje na całym niżu, ale wyspowo na rozproszonych stanowiskach. Stosunkowo najliczniejszy jest na północnym wschodzie kraju. Na tereny lęgowe przylatuje w kwietniu, przy czym samce i samice wracają jednocześnie. Każda para zajmuje określone miejsce i broni go . Para buduje gniazdo zawieszone między łodygami trzciny, często nawet na wysokości 100–150 cm nad wodą, dobrze schowane w gąszczu roślin z traw, suchych liści oraz świeżych roślin z okolicy. Kiedy wykończone jest pierwsze gniazdo, samiec buduje drugie w pobliżu, gdzie często siedzi. W ciągu roku wyprowadza jeden, bardzo rzadko dwa lęgi. W zniesieniu 4 do 9 żółtawych lub szarawych jaj w brunatne lub rude cętki. Jaja wysiadywane są przez okres 15 do 21 dni przez obydwoje rodziców na przemian. Pisklęta opuszczają gniazdo zazwyczaj po 8 dniach, choć w przypadku zagrożenia mogą to uczynić tuż po wykluciu. Po opuszczeniu gniazda wracają na noc do niego, lub do drugiego, zapasowego gniazda, które buduje samiec. Pisklęta mają czarny puch i biały dziób. Do 10 dnia życia młode nie są jeszcze w stanie wyszukiwać pożywienia, więc to rodzice przynoszą im pokarm: owady, pająki, mięczaki i robaki zbierane wśród odrośli zeszłorocznej roślinności. Zdolność latania osiągają w 7 lub 8 tygodniu życia. Wtedy rodzice zajmują się ewentualnym drugim lęgiem. Na południe odlatują pod koniec sierpnia i we wrześniu, gdy trzcinowiska obumierają, opadające źdźbła gniją, a nowe rosną coraz gorzej.
Status gatunku
W Polsce objęta ścisłą ochroną gatunkową.
Przygotowała: Wanda Kula